Eşber Yağmurdereli

KÖR ÇOÇUK Adamın biri, ilk defa gittiği küçük bir kasabada şaşkın şaşkın
gezindikten sonra yol kenarında duran bir arabanın yanına sokulmuş ve arka
koltukta tek başına oturan çocuğa:
– Buraların yabancısıyım, demiş. Parkın hemen yanıbaşındaki fırını
arıyorum, çok yakın olduğunu söylediler.

Çocuk, arabanın penceresini iyice açtıktan sonra:
– Ben de buraya ilk defa geliyorum, demiş. Ama sağ tarafa gitmeniz
gerekiyor herhalde.

Adam, çocuğun da yabancı olmasına rağmen bunu nasıl anladığını sormuş
ister istemez.
Çocuk:
-Ihlamur çiçeklerinin kokusunu duymuyor musunuz? diye gülümsemiş.
Kuş cıvıltıları da oradan geliyor zaten.

– iyi ama, demiş adam, bunların parktan değil de tek bir ağaçtan
gelmediği ne malûm?
– Tek bir ağaçtan bu kadar yoğun koku gelmez, diye atılmış çocuk.
Üstelik,
manolyalar da katılıyor onlara. Hem biraz derin nefes alırsanız,
fırından
yeni çıkmış ekmeklerin kokusunu duyacaksınız.
Adam, gözlerini hafifçe kısarak denileni yaptıktan sonra, cebinden bir
kağıt para çıkartıp teşekkür ederken farketmiş onun kör olduğunu.

Çocuk ise, konuşurken bir anda sözlerini yarıda kesmesinden anlamış,
adamın kendisini farkettiğini.

Işığa hasret gözlerini ondan saklamaya çalışırken – Üç yil önce bir kaza
geçirmiştim, demiş, görmeyi o kadar çok özledim ki.

Sizinkiler sağlam öyle değil mi?
Adam, çocuğun tarif ettiği yerde bulunan fırına yönelirken:
– Artık emin değilim, demiş. Emin olduğum tek şey, benden iyi
gördüğündür

 

57
yaşında, avukat, oyun yazarı, “demokrasi” ve “özgürlük” girişimlerinin
sözcüsü, ödüllü satranççı. Hepsinden fazlası kıdemli mahpus…

Yağmurdereli Erzurum Tortum’da 1945’te doğdu, 1964’te üniversite merkezi sınavını üçüncülükle kazandı. 12 Mart 1971’den sonra üniversiteden uzaklaştırıldı. 1972’de Samsun’da avukatlığa başlayan Yağmurdereli “Türkiye Halk Kurtuluş Partisi Cephesi/ Acilciler” grubunun kurucusu ve lideri olduğu iddiasıyla 13 Mart 1978’de tutuklandı, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) “Anayasal düzeni silah zoruyla değiştirme” fiilini düzenleyen 146. maddesinin 1. fıkrası uyarınca Samsun Ağır Ceza Mahkemesi’nce müebbet hapis cezasına çarptırıldı. 13 buçuk yıl sonra, Terörle Mücadele Yasası (TMY) ile öngörülen “şartlı tahliye”den yararlanarak, 1 Ağustos 1991’de serbest bırakıldı. Kısa süren “özgürlük” Yağmurdereli, serbest bırakılmasından sonra, “barış” ve “demokrasi” girişimlerinde yer aldı, ölüm oruçlarında aracı oldu. “Barış için 1 Milyon imza kampanyası”nın sözcülüğünü yaptı. Yağmurdereli, 8 Eylül 1991’de İnsan Hakları Derneği (İHD) mitingindeki konuşması nedeniyle 10 ay hapis cezasına mahkum oldu. Karar Yargıtay’da onanınca, daha önce, “şartlı tahliye” edildiği için 10 aylık hapis cezası daha önceki cezasının geri kalanıyla birleştirildi. 6 yıl sonra yeniden cezaevi Böylece, Yağmurdereli 22.5 yıl hapis cezası için 1997’de cezaevine konuldu. İç ve dış kamuoyunun baskısı sonucu, 9 Kasım 1997’de, ceza infazı 1 yıl süreyle ertelenerek serbest bırakıldı. Karar, 16 Aralık’ta geri çekilince, Yağmurdereli 1 Haziran 1998’de yeniden tutuklandı ve 18 Ocak 2001’de serbest bırakıldı. Akrep ve ödüller İnsan hakları mücadelesinin en önde gelen isimlerinden Yağmurdereli’nin 13 buçuk yıllık cezaevi günlerinde yazdığı “Akrep” oyunu Ankara Sanat Tiyatrosu’nda sahneledi. Akrep, Yağmurdereli’ye iki de ödül getirdi: 1998’de Sanat Kurumu’ndan “bütün zamanların en iyi yazılmış oyunlarından”, 1999’da İsmet Kuntay En İyi Oyun Yazarı ödülleri… 1985’de Nelson Mandela’nın aldığı, Fransa’nın Bordeaux kentindeki İnsan Hakları Enstitüsü ile Avrupalı Avukatlar Derneği’nin verdiği Ludovic Trarieux ödülü 2000’de Yağmurdereli’nin oldu. Pek çok ödül sahibi Yağmurdereli, 8 Temmuz 2001 Görme Engelliler Satranç Turnuvası’nda da beşinci oldu. (NM/BB)**